Мектеп жарғысы

                                                         Солтүстік Қазақстан облысы

                                                         әкімдігінің

                                                          2020 жылғы 20 желтоқсандағы

                                                         № 341 қаулысымен бекітілді

 

 

 

«Чириковка орта мектебі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі «Солтүстік Қазақстан облысы әкімдігінің білім басқармасы»
коммуналдық мемлекеттік мекемесінің «Есіл ауданының білім бөлімі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі

 

                                                                             Жарғысы 

 

 

 

 

1. Жалпы ережелер

                                                                 

1. «Солтүстік Қазақстан облысы әкімдігінің білім басқармасы» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің «Есіл ауданының білім бөлімі» коммуналдық  мемлекеттік  мекемесі «Чириковка орта мектебі»  коммуналдық мемлекеттік мекемесі (әрі қарай – коммуналдық  мемлекеттік мекемесі) коммуналдық  мемлекеттік мекемесінің ұйымдастыру-құқықтық түріндегі білім беру қызметін іске асыру үшін құрылған коммерциялық емес ұйым болып табылады.
2. Мемлекеттік мекеменің түрі: коммуналдық.
3. 2012 жылғы 27 қыркүйектегі № 380 Есіл ауданы әкімдігінің қаулысы негізінде коммуналдық мемлекеттік мекемесі құрылды.
4. Солтүстік Қазақстан облысының әкімдігі коммуналдық мемлекеттік мекеменің құрылтайшысы және меншік иесі болып табылады. Заңды мекенжайы: 150011, Қазақстан Республикасы, Солтүстік Қазақстан облысы, Петропавл қаласы, Қазақстан Конституциясы көшесі, 58 ғимарат.
5. Коммуналдық мемлекеттік мекеменің мүлкіне қатысты мемлекеттік коммуналдық меншік құқығы субъектісінің құқықтарын «Солтүстік Қазақстан облысы әкімдігінің қаржы басқармасы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі жүзеге асырады.
6. Коммуналдық мемлекеттік мекемені басқаруды жүзеге асыратын орган «Солтүстік Қазақстан облысы әкімдігінің білім басқармасы» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің «Есіл ауданының білім бөлімі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі болып табылады (әрі қарай-сол саладағы уәкілетті орган).
7. Коммуналдық мемлекеттік мекемесінің атауы:

Мемлекеттік тілде: «Солтүстік     Қазақстан     облысы    әкімдігінің    білім     басқармасы» коммуналдық мемлекеттік  мекемесінің «Есіл ауданының білім бөлімі» коммуналдық  мемлекеттік  мекемесі «Чириковка  орта  мектебі»  коммуналдық мемлекеттік мекемесі.

Орыс тілінде: коммунальное государственное учреждение «Чириковская средняя школа» коммунального государственного учреждения «Отдел образования  Есильского района» коммунального государственного учреждения «Управление образования  акимата  Северо-Казахстанской области».

8. Коммуналдық мемлекеттік мекемесінің мекен–жайы:150519, Қазақстан Республикасы, Солтүстік Қазақстан облысы, Есіл ауданы, Чириковка ауылы, Коваленко көшесі 5.
9. Мектепке дейінгі шағын орталық коммуналдық мемлекеттік мекеменің құрылымдық бөлімшесі болып табылады.

 

2. Коммуналдық мемлекеттік мекемесінің заңды мәртебесі

 

10. Мемлекеттік тілде және орыс тілінде таңбалы мөрі, мемлекеттік тілде өз атауымен бланктер мен штампы бар. Коммуналдық мемлекеттік мекеме сәйкес саланың уәкілетті органы орталықтандырылған бухгалтериясымен қамтамасыз етіледі.
11. Мемлекеттік тіркеу берілген сәттен бастап заңды тұлғалар құқылы. Қазақстан Республикасы заңнамасымен қарастырылған жағдайларды қоспағанда, басқа заңды тұлғалар (қатысушы) құрылтайшы ретінде сөйлемейді және құра алмайды.
12. Қазақстан Республикасы қаржы Министрлігінің қазынашылық аумақтық міндетті тіркеуден кейін коммуналдық мемлекеттік мекеменің Азаматтық-құқықтық актілері күшіне енеді.

 

3. Коммуналдық мемлекеттік мекемесі қызметінің мәні мен мақсаттары

 

13. Коммуналдық мемлекеттік мекеме қызметінің мәні:

1)  жалпы білім беретін мемлекеттік стандарттарға сәйкес тегін мектепке дейінгі және орта білім алу мүмкіндігін беру;

2) жеке тұлғаның жан-жақты дамуы үшін, оның ішінде білім алушылардың өз бетінше білім алуға және қосымша білім алуға қажеттіліктерін қанағаттандыру арқылы қолайлы жағдайлар жасау;

3) білім алушылар тұлғасының жалпы мәдениетін қалыптастыру, олардың қоғам өміріне бейімделуі;

4) кәсіби бағдарламаларды саналы таңдау және кейіннен игеру үшін негіз жасау;

5) азаматтыққа және Отанға деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу;

14. Коммуналдық мемлекеттік мекемесі қызметінің мақсаты өскелең ұрпақ жас буынға ұлттық құндылықтар жалпы адамдар мәдениеті, әрбір оқушының жан-жақты жетілуіне максималды жақсартылған жағдай жасау, оларды өмір сүруге, еңбек етуге, әлеуметтік творчествоға, сол сияқты жүзеге асыруға, рухын көтеруді біріктіру жолдарымен тәлім тәрбие, білім беру.
15. Көрсетілген мақсатты жүзеге асыру үшін коммуналдық мемлекеттік мекеме келесі міндеттерді жүзеге асырады:

1)   мектепке дейінгі жалпыоқыту бағдарламасын дамыту;

2) қосымша білім орта жалпы және негізгі бастауыш жалпы оқыту бағдарламаларын дамыту;

16. Коммуналдық мемлекеттік мекеменің міндеті-ұлттық, рухани құндылықтарды жалпы адамзаттық мәдениетпен байланыстыру арқылы өскелең ұрпақты оқыту, тәрбиелеу, сондай-ақ әрбір оқушыны жеке дара тұлға ретінде тәрбиелеу және жеке тұлғаны қалыптастыруға және дамытуға бағытталған жалпы орта білім алу, мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту үшін қажетті жағдайлар жасау.
17. Коммуналдық мемлекеттік мекеменің функциялары:

1) оқушыларға қоғамдық және ғылыми-техникалық прогрестің қазіргі заманғы талаптарына сай келетін жалпы орта білім беруге, оқушылардың ғылым негіздері туралы берік білім алуына және оларды өз бетінше толықтыра алуына қол жеткізуге;

2) мемлекеттік, орыс, шет тілдерін меңгеру;

3) ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтар, ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға, дамытуға және кәсіптік қалыптастыруға бағытталған сапалы білім алу үшін қажетті жағдайлар жасауға;

4) жеке тұлғаның рухани және дене мүмкіндіктерін ашуды, адамгершілік және салауатты өмір салтының берік негіздерін қалыптастыруды, жеке тұлғаның дамуы үшін жағдай жасау арқылы зияткерлікті байытуды қамтамасыз етуге;

5) белсенді азаматтық ұстанымы бар жеке адамды тәрбиелеу, жеке адамның отбасы, халық, қоғам және мемлекет алдындағы саналы құқықтары мен міндеттерін, сондай-ақ республиканың қоғамдық-саяси, экономикалық және мәдени өміріне қатысу қажеттіліктерін қалыптастыру;

6) азаматтыққа және патриотизмге, өз Отаны – Қазақстан Республикасына сүйіспеншілікке, мемлекеттік рәміздерді құрметтеуге, халық дәстүрлерін қастерлеуге тәрбиелеу;

7) тұлғаның шығармашылық қабілеттерін және адамгершілік-эстетикалық тәрбиесін дамыту;

8) қазақ халқының және Қазақстан Республикасының басқа да халықтарының тарихын, мәдениетін, салт-дәстүрлерін зерделеу үшін жағдайлар жасау, отандық және әлемдік мәдениеттің жетістіктеріне баулу.

9) оқыту мен тәрбиелеудің озық нысандары мен әдістерін әзірлеуге және меңгеруге;

10) педагог кадрлардың біліктілігін арттыруға жәрдемдесу;

11) мұғалімдер арасында ғылыми-әдістемелік жұмысты жандандыру негізінде тәрбие жұмысының жаңа нысандарын белсенді іздеу;

12) педагогикалық ұжымның өз жұмысының соңғы нәтижесі үшін жауапкершілігін арттыру;

18. Коммуналдық мемлекеттік мекеме қамтамасыз етеді:

1) білім берудің мемлекеттік стандарты шегінде білім беру қызметтерінің тегіндігі;

2)  білім берудің зайырлы сипаты;

3) мектептің объективті білім алуға кедергі келтіретін саяси және идеологиялық әсерден Тәуелсіздігі.

19. Лицензиялауға жататын қызмет түрлерін коммуналдық мемлекеттік мекеме тиісті лицензия алғаннан кейін жүзеге асырады.
20. Коммуналдық мемлекеттік мекемеге Жарғыда бекітілген оның қызметінің мәні мен мақсаттарына сай келмейтін қызметті жүзеге асыруға, сондай-ақ мәмілелер жасауға тыйым салынады.
21. Коммуналдық мемлекеттік мекеме Қазақстан Республикасының заңдарында немесе құрылтай құжаттарында нақты шектелген қызмет мақсаттарына қайшы не директордың жарғылық құзыретін бұза отырып жасаған мәміле тиісті саланың уәкілетті органының (жергілікті атқарушы органның) немесе Мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органның не прокурордың талап-арызы бойынша жарамсыз деп танылуы мүмкін.
22. Коммуналдық мемлекеттік мекеме директорының мемлекеттік мекеменің жарғыдан тыс қызметті жүзеге асыруына бағытталған іс-әрекеттері Еңбек міндеттерін бұзу болып табылады және тәртіптік материалдық жауаптылық шараларын қолдануға әкеп соғады.

 

 

4. Коммуналдық мемлекеттік мекемесінде жүзеге асырылатын бағдарламалар тізімі

 

23. Коммуналдық мемлекеттік мекемесі жалпы білім беру бағдарламаларын жүзеге асырады:

 - мектепке  дейінгі оқу мен тәрбие;

 - бастауыш оқыту;

 - негізгі орта білім;

 - жалпы орта білім;

 - қосымша білім;

24. Коммуналдық мемлекеттік мекеме жүзеге асыратын бағдарламалар бағытталған:

1) Жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу бағдарламалары жаратылыстану-математикалық және қоғамдық-гуманитарлық бағыттар бойынша бағдарлық оқытуды енгізе отырып саралау, интеграциялау және білім беру мазмұнын кәсіптік бағдарлау негізінде әзірленеді.

2) тұлғаның зияткерлік және адамгершілік даму идеяларын іске асыру;

3) ғылымның әртүрлі салаларында, кәсіби білім беру бағдарламаларын саналы таңдау мен игеруге кеңінен білімді зияткерлік тұлғаны қалыптастыру.

25. Жалпы білім беру бағдарламалары шеңберінде коммуналдық мемлекеттік мекемеде оқу түрі күндізгі білім алу түрінде.
26. Уәкілетті органмен келісу бойынша ата-аналардың (оларды алмастыратын адамдардың) мүдделерін ескере отырып, оқытуды өтейтін, психикалық дамуы тежелген балалар үшін мамандандырылған және бейінді сыныптар мен топтар, түзету сыныптары ашылуы мүмкін.
27. Жалпы білім беретін оқу бағдарламасы оқушыларды бейіналды даярлау мен бейіндік оқытуды қамтиды.
28. Қосымша білім берудің білім беретін оқу бағдарламалары білім алушылардың жан-жақты қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталған.

 

5. Оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

 

29. Коммуналдық мемлекеттік мекеме білім беру процесін мемлекеттік жалпы білім беру стандарттарының негізінде әзірленген жалпы білім беру бағдарламаларына сәйкес мемлекеттік және орыс тілдерінде жүзеге асырады, өз қызметінде Қазақстан Республикасының Конституциясын, заңдарын, үлгілік қағидаларды, сондай-ақ өзге де нормативтік құқықтық актілерді басшылыққа алады.Коммуналдық мемлекеттік мекеме мемлекеттік тілді білуді және дамытуды қамтамасыз етеді, сондай-ақ мемлекеттік стандарттарға сәйкес шет тілдерін оқытуды жүзеге асырады.
30. Коммуналдық мемлекеттік мекемеде тәрбие процесі мемлекеттік және орыс тілінде жүзеге асады.
31. Коммуналдық мемлекеттік мекеме екі ауысымда жұмыс істейді. Ауысымдардың жұмыс тәртібін мектептің педагогикалық кеңесі бекітеді.
32. Оқу-тәрбие процесін ұйымдастырудың негізі оқу бағдарламалары мен жоспарлар, коммуналдық мемлекеттік мекеменің педагогикалық кеңесімен бекітілген және жоғары тұрған мемлекеттік басқармамен бекітіледі.
33. Мектепке дейінгі оқыту мен тәрбие мемлекеттік стандартына сәйкес бекітілген және қолданылатын, балалар дамуы жалпыоқыту бағдарламаларымен регламенттеледі және бөлінеді шағын орталықта оқыту процесін ұйымдастыруда.
34. Оқу-тәрбие процесін ұйымдастырудың негізі оқу және тәрбие жұмысын жоспарлау және есепке алу болып табылады. Оқу және тәрбие жұмысын жоспарлау оқу жылына арналған оқу-тәрбие жұмысының жоспарын, сабақ кестесін, үйірмелер мен спорт секцияларын бекіту арқылы жүзеге асырылады. Оқу және тәрбие жұмысын есепке алу электрондық Күнделік журналын, жұмыс уақытын есепке алу табельдерін жүргізу арқылы жүзеге асырылады.
35. Коммуналдық мемлекеттік мекемедегі сабақтың ұзақтығы 40 минуттан аспауы тиіс.Сабақтар арасындағы үзілістің ұзақтығы оқушылардың белсенді демалысы мен ыстық тамағын ұйымдастыруды ескере отырып белгіленеді, бірақ 5 минуттан кем болмауы тиіс. Бірінші сыныптарда оқу жүктемесін біртіндеп арттыра отырып, оқу сабақтарының " сатылы " режимі қолданылады. Қыркүйек айында үш сабақ 35 минуттан, қазан айынан бастап - 40 минуттан көз жаттығулары мен гимнастика сабақтарын өткізу жоспарлануда. Мектепалды даярлықта сабақтар 25-30 минуттан өткізіледі. Сабақтар арасындағы үзілістің ұзақтығы оқушылардың белсенді демалысы мен ыстық тамағын ұйымдастыруды ескере отырып белгіленеді, бірақ 10 минуттан кем болмауы тиіс.Оқу аптасының ұзақтығын мектептің педагогикалық кеңесі белгілейді.
36. Оқу тоқсандарының, демалыс мерзімдері, оқу жылының аяқталуы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің бұйрықтарымен, нұсқаулықтарымен, білім беру органдарымен регламенттеледі.
37. Білім алушылардың білім беретін оқу бағдарламаларын игеруін бақылау мақсатында коммуналдық мемлекеттік мекеме орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үшін білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылау, аралық және қорытынды аттестаттау жүргізудің үлгілік қағидаларына сәйкес үлгеріміне бақылауды жүзеге асырады.
38. Білім саласы уәкілетті органдары нұсқаулықтармен, бұйрықтарымен өткізу тәртібі белгіленеді, түлектердің міндетті қорытынды аттестациясы жалпы орта білім, негізгі орта оқыту бағдарламаларын игеру.
39. Оқу-тәрбие процесі барысында коммуналдық мемлекеттік мекемеде оқушылар мен мектеп қызметкерлеріне алғашқы (дәрігерге дейінгі) медициналық-санитариялық көмек көрсетіледі.
40. Ұжымдық басқаруды мекеменің педагогикалық және қамқоршылар кеңесі жүзеге асырады.
41. Оқушылар мен тәрбиеленушілерге қатысты психикалық және моральдік күш көрсету, физикалық әдістерді қолдану жіберілмейді.
42. Мекемелерде діни қозғалыс жалпы-әлеуметтік саяси партиялардың шығармашылығы және дамуы жіберілмейді.

 

6. Білім алаушыларды қабылдау мен шығару тәртібі

 

43. Бірінші сыныптарға балалар алты жастан бастап қабылданады, және де ағымдағы күнтізбелік жылы алты жасқа толатын балалар.  Мектепалды даярлық сыныптарына 5 жастан бастап балалар қабылданады.
44. Коммуналдық мемлекеттік мекемеге қабылдау ата-анасының немесе оларды алмастыратын адамдардың өтініші бойынша автоматтандырылған мемлекеттік қызмет бойынша ақпараттық жүйе арқылы қабылданады.
45. Коммуналдық мемлекеттік мекемеге оқуға ниет білдірген барлық балалар қабылданады.
46. Жаңадан оқуға түсетін оқушылардың өтініштерін қабылдау коммуналдық мемлекеттік мекеме директорының бұйрығымен ресімделеді. Әрбір оқушыға жеке іс және үлгерім табелі жасалады.
47. Мектепке дейінгі шағын орталыққа балаларды қабылдау Мектепке дейінгі ұйымдар қызметінің үлгілік қағидалары негізінде жүзеге асырылады. Ақпараттық жүйе арқылы мемлекеттік қызметтің автоматтандырылған құрылғылары бойынша.Мектепке дейінгі шағын орталыққа балаларды қабылдау уәкілетті органның жолдауы негізінде 2 жастан бастап жүзеге асырылады.
48. Ата-аналар мен мектепке дейінгі шағын орталық арасындағы қарым-қатынас Шартпен реттеледі.
49. Білім алушылар мен тәрбиеленушілер қатарына қабылдау коммуналдық мемлекеттік мекеме басшысының бұйрығы негізінде жүргізіледі.
50. Білім алушыны коммуналдық мемлекеттік мекемеге қабылдау кезінде соңғысы оны және (немесе) ата-анасын (оларды алмастыратын адамдарды) білім беру процесін ұйымдастыруды регламенттейтін жарғымен және басқа да құжаттармен таныстыруға міндетті.
51. Коммуналдық мемлекеттік мекемеден оқушыны шығару келесі жағдайларда жүзеге асырылады:

1) басқа оқу орнында немесе оқытудың басқа нысанында білім алушының білімін жалғастыру үшін ата-анасының немесе оларды алмастыратын адамдардың өтініші бойынша;

2) коммуналдық мемлекеттік мекеменің педагогикалық кеңесінің шешімі бойынша құқыққа қайшы әрекеттер жасағаны, білім беру ұйымының жарғысын өрескел және бірнеше рет бұзғаны үшін педагогикалық Ықпал етудің ең соңғы шарасы ретінде, 16 жасқа дейінгі балаларды алып тастауға жол беріледі.

Коммуналдық мемлекеттік мекеме 3 күн мерзімде жергілікті атқарушы орган жанындағы кәмелетке толмағандардың құқықтарын қорғау жөніндегі комиссияға білім алушыны коммуналдық мемлекеттік мекемеден шығару туралы хабарлайды.

3) жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларды шығару туралы шешім қорғаншы және қамқоршы органдардың келісімімен қабылданады.

52. Балаларды мектепке дейінгі шағын орталықтан шығару мектепке дейінгі ұйымдар қызметінің үлгілік қағидалары негізінде жүзеге асырылады.

Мектепке дейінгі шағын орталықта баланың орны келесі жағдайларда сақталады:

1) Баланың аурулары;

2) баланы медициналық, санаторий-курорттық және өзге де ұйымдарда емдеу және сауықтыру;

3) ата-анасының біреуіне еңбек демалысы берілгенде;

4) баланы жазғы кезеңде екі айға дейінгі мерзімге сауықтырған жағдайда;

53. Қорытынды мемлекеттік аттестаттау нәтижелері бойынша білім алушыларға жалпы орта және негізгі орта білім туралы белгіленген үлгідегі аттестаттар беріледі.

 

7. Білім беру процесінің қатысушылары

 

54. Коммуналдық мемлекеттік мекемедегі білім беру процесінің қатысушылары білім алушылар, педагог қызметкерлер, білім алушылардың ата-аналары (оларды алмастыратын адамдар) болып табылады.
55. Білім алушылар мен тәрбиеленушілер мынаған құқылы:

         1) Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарына сәйкес сапалы білім алу.

         2) білім алу түрлерін таңдау.        

        3) білім беру ұйымы педагогикалық кеңесінің шешімі бойынша жеке оқу жоспарлары, қысқартылған білім беретін оқу бағдарламалары бойынша Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттары шеңберінде оқыту;

         4) ақылы түрде талабы мен өз ұмтылуымен ақылы түрде қосымша білім алуға;

         5) тегін оқу-әдістемелік кешендермен және оқу-әдістемелік құралдармен қамтамасыз етуге құқығы бар.

         6) спорт залын, компьютерлік сыныптарды және кітапхананы тегін пайдалануға;

         7)  өз пікірі мен сенімін еркін білдіруге құқығы бар, өзінің адами қасиетін сақтауға.

        8) бір мекемеден басқа мекемеге ауысуға;

         9) оқыту бағдарламаларына тиісті емес өз еркімен жұмыс істеуге;

        10) өзінің адами қасиетін сақтауға.

        11) физикалық және психологиялық әдістерді қолданудан қорғау;

        12) оқудағы, ғылыми және шығармашылық қызметтегі табыстары үшін көтермеленуге және сыйақы алуға құқылы;

        13) білім беру ұйымдарының басқаруына қатысуға;

56. Мемлекеттік мекемеде оқитындар міндетті:

          1) Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес білім, білік, практикалық дағдылар мен құзыреттерді меңгеруге;

          2) ішкі тәртіп ережелерін сақтауға, коммуналдық мемлекеттік мекеменің жарғысында көзделген талаптарды орындауға;

          3) Осы коммуналдық мемлекеттік мекеменің педагог қызметкерлерінің ар-намысы мен қадір-қасиетін, дәстүрлерін құрметтеуге;

         4) орта білім беру ұйымдарында қабылданған мектеп киімі нысанын сақтауға;

         5) коммуналдық мемлекеттік мекеменің мүлкіне ұқыпты қарауға міндетті;

          6) барлық оқушыларда күз–көктем мезгілінде міндетті түрде ауыстыратын аяқ киімдерінің болуы;

57. Білім алушылардың міндеттерін бұзғаны үшін, олардың құқыққа қарсы әрекеттер жасағаны үшін оларға тәртіптік ықпал ету шаралары қолданылуы мүмкін.
58. Оқытушылардың ата-аналары мен өзге де заңды өкілдері құқылы:

           1) балалардың қызығушылығы мен заңды құқығын қорғауға;

           2) ата аналар комитеті арқылы мемлекеттік мекеменің басқаруына қатысу;

           3) өз балаларының оқу үлгерімі мен тәртібі  оқу шарттары туралы ақпарат алуға;

          4)  баларды тәрбиелеуде және оқыту мәселелері туындаған кезде кеңестік көмек алуға;

         5)  келісім шарт түрінде  балаларына қосымша қызмет көрсетуге;

        6) мекеме жұмысшыларымен келіспеген жағдайда, оқытушылармен жанжал туындаған жағдайда, мәселені шешу үшін әкімшілікке баруға;

        7) әкімшілік рұқсатымен сабақтарға қатысуға;

         59.Оқытушылардың ата-аналары мен өзге де заңды өкілдері міндетті:

        1) өз баларының оқуы мен тәрбиесі үшін жауакершілік;

        2) оқу сабақтарына барып отыруды қамтамасыз ету;

        3) олардың  қауіпсіз өмірі мен денсаулықтарына,оқуларына қолайлы жағдай жасау, зияткерлік және физикалық күш дамуын қамтамасыз ету;

        4) коммуналдық мемлекеттік мекемеге әрі қарай бес жастан бастап мектепалды даярлыққа баруын қамтамасыз ету;

        5) балаларды оқыту мен тәрбиелеуде мекемеге жәрдемдесу;

        6) білім мекемесінің жарғысымен белгіленген тәртіптерді орындау;

        7) баланы мектепке қажетті оқу құралдарымен, оқулықтармен оқуға қажет заттармен қамтамасыз ету;

        8) ата аналар жиналысына қатысу, коммуналдық мемлекеттік мекемеге педагогтардың шақыруымен немесе әкімшіліктің шақыруымен қолайлы уақытта келуге;

        9) коммуналдық мемлекеттік мекемеге оның баласы  келтірген зиянды өтеуге;

60. Педагог қызметкерлерге білім алушыларды оқытумен және тәрбиелеумен байланысты білім беру қызметімен айналысатын, сондай-ақ арнайы педагогикалық немесе кәсіптік білімі бар адамдар жатады.
61. Педагог жұмысшылардың құқығы мен міндеті нақты жарғымен және мекеменің ішкі еңбек тәртібі ережелерімен бекітіледі.
62. Педагогикалық қызметкер құқылы:

          1) кәсіптік қызмет үшін жағдай жасауды қамтамасыз ете отырып, педагогикалық қызметпен айналысуды қамтиды.

          2) ғылыми-зерттеу, тәжірибелік-эксперименттік жұмыспен айналысу, педагогикалық практикаға жаңа әдістемелер мен технологияларды енгізу.

          3) жеке педагогикалық қызмет.

          4) тиісті білім беру деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартының талаптары сақталған жағдайда Педагогикалық қызметті ұйымдастыру тәсілдері мен нысандарын еркін таңдауға құқығы бар.

          5) білім беру ұйымының алқалы басқару органдарының жұмысына қатысу.

          6) кемінде бес жылда бір рет ұзақтығы төрт айдан аспайтын біліктілігін арттыруға құқылы.

         7) біліктілік санатын арттыру мақсатында мерзімінен бұрын аттестаттауды қамтиды.

          8) педагогикалық қызметтегі жетістіктері үшін мемлекеттік наградалар, құрметті атақтар, сыйлықтар және атаулы стипендиялар түрінде моральдық және материалдық көтермелеуге құқығы бар.

          9) өзінің кәсіби ар-намысы мен абыройының қорғалуына құқығы бар.

        10)білім беру ұйымы әкімшілігінің бұйрықтары мен өкімдеріне шағым жасау.

63. Педагогикалық қызметкер міндетті:

        1) тиісті теориялық және практикалық білімді және өзінің кәсіби құзыреті саласында оқыту дағдыларын меңгеру;

        2) мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес ұсынылатын білім беру қызметтерінің сапасын қамтамасыз ету;

        3) білім алушыларды жоғары адамгершілік, ата-аналарға, этномәдени құндылықтарға құрмет, қоршаған әлемге ұқыпты қарау рухында тәрбиелеу.

        4) білім алушылардың өмірлік дағдыларын, құзыретін, дербестігін, шығармашылық қабілеттерін дамыту;

        5) өзінің кәсіби шеберлігін, зияткерлік, шығармашылық және жалпы ғылыми деңгейін тұрақты жетілдіруге;

        6) бес жылда бір рет аттестациядан өту және өз біліктілігін арттыруға;

        7) педагогикалық әдеп нормаларын сақтауға;

        8) Қазақстан Республикасы заңымен қарастырылып бекітілген жыл сайынғы медициналық тексеруден өтуге;

         9) білім алушылардың, тәрбиеленушілер мен олардың ата-аналарының (заңды өкілдерінің) абыройы мен қадір-қасиетін құрметтеуге;

64. Педагогикалық әдеп міндеттері мен нормаларын бұзғаны үшін педагог қызметкер Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жауаптылыққа тартылуы мүмкін.
65. Педагог қызметкерлерге негізгі міндеттеріне қосымша мемлекеттік мекеме директорының бұйрығымен қосымша міндеттер де жүктелуі мүмкін.
66. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасымен және де, медициналық қорытынды немесе сот өкімімен мекемеге жұмысқа келген педагогикалық жұмысшылар қабылданбайды.
67. Қазақстан Республикасы заңнамасымен және Қазақстан Республикасы Конституциясының қайшы келетін қандай да бір діни нанымға анықтаманы болдырмайтын киімнің қатаң және іскерлік стилін сақтауға міндетті. Әр түрлі конфессиялардың діни киімдерінің элементтерін педагог қызметкерлердің киімдеріне енгізуге жол берілмейді.

лы. Педагог жұмысшылар оған теңестірілген тұлғалар қатаң және арнайы киімдер кию.

 

8. Ақылы білім беру қызметтерін ұсыну тәртібі және тізбесі

 

68. Коммуналдық мемлекеттік мекеме білім алушыларға бюджет қаражаты есебінен тегін білім беру қызметтерін көрсетеді.
69. Білім алушыларға мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты шеңберінде ақылы негізде білім беру қызметтерін ұсынуға тыйым салынады.
70. 71-тармақта көзделген жағдайларды қоспағанда, оқушылар мен педагог қызметкерлерден ақша алуға тыйым салынады.
71. Коммуналдық мемлекеттік мекеме ақылы қызметтер көрсету туралы шарт жасай отырып, мемлекеттік жалпы білім беру стандарттарының талаптарынан тыс мынадай қызметтерді ақылы негізде ұсынуға құқылы:

          1) қосымша білім беру бағдарламаларын іске асыру (балалар мен жасөспірімдер шығармашылығын, спорт, мәдениет және өнер саласындағы бейімділіктер мен мүдделерді дамыту, мамандардың біліктілігін арттыру););

           2) оқу жоспары мен бағдарламалары бойынша бөлінген оқу уақытынан тыс пәндер (пәндер және пәндер циклдері) бойынша жекелеген білім алушылармен қосымша сабақтар ұйымдастыру;

          3) пәндер (пәндер және пәндер циклдері) бойынша білім алушылармен ғылым негіздерін тереңдетіп зерделеуді ұйымдастыру);

         4) білім алушылар мен тәрбиеленушілер, педагог қызметкерлер мен ересек тұрғындар арасында әртүрлі: спорттық жарыстар, семинарлар, кеңестер, конференциялар, сондай-ақ оқу-әдістемелік әдебиетті әзірлеу және іске асыру жөніндегі іс-шараларды ұйымдастыру және өткізу;

         5) жазғы демалысты ұйымдастыру, білім алушылар мен тәрбиеленушілерді, білім беру ұйымдарында өткізілетін түрлі іс-шараларға қатысушыларды тамақтандыруды қамтамасыз ету;

         6) оқу-өндірістік шеберханалардың, оқу шаруашылықтарының, оқу-тәжірибелік учаскелердің өнімін өндіруді және өткізуді ұйымдастыру.

72. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңына сәйкес ақылы білім беру қызметі негізгі білім беру қызметінің орнына көрсетілмейді.
73. Ақылы негізде қызмет көрсететін коммуналдық мемлекеттік мекеменің және білім алушының ата-аналары мен өзге де заңды өкілдерінің өзара қарым-қатынастары шартпен реттеледі.
74. Мектепке дейінгі шағын орталық тәрбиеленушілерінің ата-аналарынан немесе оларды алмастыратын адамдардан баланы шағын орталықта ұстағаны үшін алынатын ай сайынғы төлемнің мөлшері баланың жасына қарамастан тамақтануға жұмсалатын шығындардың 100%-ын құрайды.
75. Шағын орталықта ата-аналармен келісе отырып қосымша оқыту және сауықтыру  қызметтері көрсетіледі:

        1) коммуникативтік-тілдік бағыт-ағылшын, қазақ тілі және риторика;

        2)  көркем-эстетикалық бағыт-хореография, бейнелеу студиясы;

        3) дене шынықтыру-сауықтыру бағыты-ритмика,логопед, жалпы физикалық даму үйірмесі, коррекциялық жаттығу.

76. Шартта баланың шағын орталыққа келу режимі, бір айдағы тамақтанудың жоспарлы құны және оның еселігі, қосымша білім беру, сауықтыру қызметтерінің тізбесі мен ұсыну тәртібі, қосымша ақылы қызметтер, ақы төлеу мөлшері және өзге де шарттар айқындалады.
77. Коммуналдық мемлекеттік мекеменің ақылы негізде көрсетілетін қызметтерінің бағалары Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен бекітілуге жатады.

 

9. Коммуналдық мемлекеттік мекемені басқару

 

78. Сәйкес уәкілетті орган коммуналдық мемлекеттік мекемені жалпы басқаруды жүзеге асырады.
79. Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен уәкілетті орган мынадай функцияларды жүзеге асырады:

        1) коммуналдық мемлекеттік мекемеге мүлікті бекітіп береді;

        2) коммуналдық мемлекеттік мекемені қаржыландырудың жеке жоспарын бекітеді;

        3) коммуналдық мемлекеттік мекеме мүлкінің сақталуына бақылауды жүзеге асырады;

        4) коммуналдық мемлекеттік мекеменің басқару органдарының құрылымын, қалыптастыру тәртібін және өкілеттіктерінің мерзімін, мемлекеттік мекеменің шешімдер қабылдау тәртібін анықтайды;

        5) мемлекеттік мекеме жетекшісінің құқықтарын, міндеттерін және жауапкершілігін, оны атқаратын қызметінен босатудың негіздерін белгілейді;

        6) коммуналдық мемлекеттік мекеменің құрылымы мен шекті штат санын бекітеді;

        7) мемлекеттік мүлік жөніндегі уәкілетті органға коммуналдық мемлекеттік мекемеге берілген немесе өзінің шаруашылық қызметінің нәтижесінде сатып алған мүлікті алып қоюға немесе қайта бөлуге келісім береді;

        8) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген өзге де функцияларды жүзеге асырады.

80. Қазақстан Республикасының заңнамасымен бекітілген,  коммуналдық мемлекеттік мекеменің директоры лауазымға тағайындалады және де әукілетті органдамен жұмыстан босатылады.
81. Коммуналдық мемлекеттік мекеменің директоры коммуналдық мемлекеттік мекеменің жұмысын ұйымдастырады және оған басшылық жасайды, тиісті саланың уәкілетті органына тікелей бағынады және коммуналдық мемлекеттік мекемеге жүктелген міндеттердің орындалуы мен оның өз функцияларын жүзеге асыруы үшін дербес жауапты болады.
82. Коммуналдық мемлекеттік мекеменің директоры дара басшылық қағидаттарында әрекет етеді және коммуналдық мемлекеттік мекеме қызметінің мәселелерін Қазақстан Республикасының заңнамасымен және осы Жарғымен айқындалатын өз құзыретіне сәйкес дербес шешеді.
83. Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен коммуналдық мемлекеттік мекеменің директоры қызметін жүзеге асыру кезінде:

        1)    коммуналдық мемлекеттік мекеме атынан сенімхатсыз әрекет етеді;

        2) мемлекеттік органдарда, қоғамдық және өзге де ұйымдарда коммуналдық мемлекеттік мекеменің мүдделерін білдіреді;

        3)   шарттар жасасады;

        4)   сенімхаттар береді;

        5)  коммуналдық мемлекеттік мекеменің іссапарлар, тағылымдамалар, қызметкерлерді қазақстандық және шетелдік оқу орталықтарында оқыту және қызметкерлердің біліктілігін арттырудың өзге де түрлері бойынша тәртібі мен жоспарларын бекітеді;

        6) барлық қызметкерлер үшін міндетті бұйрықтар шығарады және нұсқаулар береді;

        7) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен коммуналдық мемлекеттік мекеме қызметкерлеріне көтермелеу шараларын қолданады және тәртіптік жаза қолданады;

        8) коммуналдық мемлекеттік мекеменің барлық жұмысшыларының міндеттерін бөледі;

        9) Қазақстан Республикасының заңнамасымен, осы жарғымен және уәкілетті органмен жүктелген өзге де функцияларды жүзеге асырады;

84. Коммуналдық мемлекеттік мекеменің директорына жауапкершілік жүктеледі:

        1) коммуналдық мемлекеттік мекеме білім алушыларының, қызметкерлерінің құқықтары мен бостандықтарын бұзу;

        2) өзінің құзыретіне жатқызылған функцияларды орындамау болып табылады;

        3) мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартының талаптарын бұзу;

        4) оқу-тәрбие процесі кезіндегі коммуналдық мемлекеттік мекеменің білім алушылары мен қызметкерлерінің өмірі мен денсаулығы;

         5) қаржы-шаруашылық қызметінің жай-күйі, оның ішінде материалдық және ақша қаражатын мақсатсыз пайдалану;

        6) коммуналдық мемлекеттік мекеме қызметкерлерінің сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнаманың сақталуына дербес жауапты болады;

         7) нормативтік құқықтық актілерде және еңбек шартының талаптарында көзделген талаптардың өзге де бұзылуы болып табылады.

85. Қазақстан Республикасының заңнамасымен, осы жарғымен және уәкілетті органмен жүктелген өзге де функцияларды жүзеге асырады.

        1) коммуналдық мемлекеттік мекеменің жеке қаржыландыру жоспарын бекітеді;

        2) коммуналдық мемлекеттік мекеме мүлкінің сақталуын жүзеге асырады;

        3) коммуналдық мемлекеттік мекемесіндегі  шешім қабылдау тәртібі басқару органдарының мерзімі мен қалыптасу тәртібін белгілейді;

        4)  негізге ала отырып атқаратын қызметінен босатылады, коммуналдық мемлекеттік мекеменің  жетекшісі құқықтар мен міндеттерді жауакершілікті бөледі;

        5) коммуналдық мемлекеттік мекеме санымен штаттық шектің құрылымын бекітеді;

        6) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жылдық қаржылық есепті бекітеді;

        7) Коммуналдық мемлекеттік мекемеге тапсырылған мүліктерді бөлу және қайтарып алу Құрылтайшыға келісім беру.

86. Қазақстан Республикасының бекітілген заңнамасымен Құрылтайшы келесі функцияларды жүзеге асырады:

        1)  Мекемеге мүлікті бекітеді;

        2) Мекеме жарғысына енгізілген өзгерістер мен толықтыруларды бекітеді;

        3) Мекеменің тарауы және қайта құрылуы туралы шешім қабылдайды.

 

10. Коммуналдық мемлекеттік мекеме, Құрылтайшы және уәкілетті орган арасындағы өзара қарым-қатынастар

 

87. Коммуналдық мемлекеттік мекеме, Құрылтайшы және уәкілетті орган арасындағы өзара қарым-қатынастар қолданыстағы заңнамаға сәйкес шарттық талаптармен құрылады.
88. Қазақстан Республикасы еңбек заңнамасына сәйкес коммуналдық мемлекеттік мекемеде жұмыс істеу құқығы.
89. Егер, оның пікірінше, біліктілік коммуналдық мемлекеттік мекеме талаптарының деңгейіне сәйкес келмесе, директордың бас тартуға құқығы бар.
90. Коммуналдық мемлекеттік мекеменің әкімшілігі еңбек заңнамасына сәйкес қарым-қатынасты реттейді.

 

11. Коммуналдық мемлекеттік мекемесі мүлкінің құрылу тәртібі

 

91. Коммуналдық мемлекеттік мекеме мүлкі есепке алына отырып:

        1) жекеменшік берген мүліктер;

        2) өз қызметі қорытындысы бойынша алынған мүлік;

        3) Қазақстан Республикасы заңнамасымен тыйым салынбаған өзге де көздер.

92. Коммуналдық мемлекеттік мекеменің смета бойынша бөлінген өзіне бекітілген мүлікті өз бетімен иеліктен шығаруға немесе оған өзгедей тәсілмен билік етуге құқығы жоқ.
93. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, білім беру аясында коммуналдық мемлекеттік мекемелер өндіретін (жұмыс, қызмет) тауарларды өндіруде ақшаны қоспағанда бюджетке сәйкес есепке алынады, ақша, кірістер оны жандандыруға құқылы коммуіналдық мемлекетік за заңнамасымен.
94. Коммуналдық мемлекеттік мекеме шығармашылығы уәкілетті орган бюджетінен қаржыландырылады.
95. Қазақстан Республикасының заңнамасымен бекітілген (жергілікті атқарушы органдар) сәйкес салалары уәкілетті органдармен жүзеге асырылады коммуналдық мемлекеттік мекеме шығармашылығы қаржылық-шаруашылық тексеріс.

      

12. Коммуналдық мемлекеттік мекемедегі жұмыс тәртібі

 

96. Коммуналдық мемлекеттік мекеменің жұмыс тәртібі ішкі еңбек тәртібі қағидаларымен белгіленеді және Қазақстан Республикасы Еңбек заңнамасының нормаларына қайшы келмеуі тиіс.

 

13. Құрылтай құжаттарына өзгерістер мен толықтырулар енгізу тәртібі

 

97. Коммуналдық мемлекеттік мекеменің құрылтай құжаттарына өзгерістер мен толықтырулар енгізу Құрылтайшының шешімі бойынша жүргізіледі.
98. Коммуналдық мемлекеттік мекеменің құрылтай құжаттарына енгізілген өзгерістер мен толықтырулар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тіркеледі.

 

14. Коммуналдық мемлекеттік мекемені қайта ұйымдастыру және тарату шарттары

 

99. Коммуналдық мемлекеттік мекемені қайта ұйымдастыру және тарату Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
100. Коммуналдық мемлекеттік мекеме Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген негізде және тәртіппен ерікті түрде (уәкілетті органның шешімі бойынша) және мәжбүрлеп (сот шешімі бойынша) тәртіп бойынша таратылуы мүмкін.Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексіне сәйкес, нақты Заңымен және тарату мерзімімен.
101. Коммуналдық мемлекеттік мекеме Құрылтайшысы  қайта тарату туралы шешім қабылдаған жағдайда, жазбаша түрде әділет органдарына, заңды тұлғалардың тіркеуін жүзеге асыруға. Құрылтайшы  қайта тарату комиссиясын тағайындайды және де Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексіне сәйкес тәртібі мен мерзімін бекітеді.
102. Тарату комиссиясы тағайындалған соң өкілеттік қызметі  бойынша мүліктерді иеленуге және коммуналдық мемлекеттік мекеме жұмыстары үшін. Тарату комиссиясы коммуналдық мемлекеттік мекеме атынан сотта сөйлейді. Коммуналдық мемлекеттік мекеменің таратылған мүлкі Құрылтайшымен қайта бөліске түседі.